Erbo-de-la-graio(-pountuado)
Lysimachia punctata
Primulaceae
Nom en français : Lysimaque ponctuée.
Descripcioun :Aquesto erbo-de-la-graio es uno planto escapado dis ort de mountagno e que se naturaliso d'eici, d'eila, dins lis escoumbre en fasèn de coulounìo. Es un pau mai pichoto que l'erbo-de-la-graio de plano emé de gròssi flour jauno e uno cambo pelouso e di proun ramado. Li fueio soun verticillado pèr 3 à 4.
Usanço :Nous vèn d'Éuroupo de l'Èst e de Turquìo. Soun usanço èi bessai proche de Lysimachia vulgaris. Agis contro d'ùni cancer de pèu.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 100 cm
Fueio : verticilado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lysimachia
Famiho : Primulaceae
Ordre : Ericales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 2 à 3 cm
Flourido :
Estieu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Óurigino Éuroupo-Èst
Ref. sc. : Lysimachia punctata L., 1753
Emperatòri
Imperatoria ostruthium
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Bijoun, Aregrot.
Noms en français : Impératoire, Benjoin.
Descripcioun :L'emperatòri o bijoun es uno planto coumuno en auto mountagno ounte trachis dins li relarg umide. Li fueio soun coumpausado de tres tros de tres fueioun denta. Li flour soun en gràndis oumbello de 20 à 50 rai. La cambo èi boutisso, sènso péu. Se recounèis peréu à soun fru de 4 à 6 mm e proun ala (1 à 1,5 mm - fotò).
Usanço :La racino (aregrot) èi vertuouso (pèr reviscoula...), èi poussible e se n'en servi coume sabourun. Li fueio, que sènton bon, soun manjadisso, pulèu cuecho en soupo o en tian, alor que la tijo sucrado e sucouso se croustejo crudo. Li fueio servien peréu en emplastro pèr gari li plago.
Port : Grando erbo
Taio : 0,4 à 1 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Imperatoria
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 7 à 10 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Fourèst fresco
- Ribiero
- Mountagno mejano
- Auto mountagno
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuropenco
Ref. sc. : Imperatoria ostruthium L., 1753
(= Peucedanum ostruthium (L.) W.D.J.Koch, 1824 )